ZEKA
İnsanın entelektüel yeteneği kadar gurur duyduğu bir şey yoktur, çünkü hayvan dünyasında ona hakim konumu veren şey bu yeteneğidir. Birisinden bu bakımdan kesinlikle üstün olduğumuzu, o kişinin başkalarının görmesini sağlamanız son derece düşüncesizce bir harekettir… Bundan dolayı mevki ve zenginlik toplumda her zaman farklı davranılmayı sağlarken entelektüel kapasitenin asla bekleyemeceği bir şeydir bu. Gözardı edilmek ona gösterilecek en büyük lütuftur; Eğer insanlar olurda fark ederlerse, fark etmelerinin nedeni bunu küstahlık olarak görmeleri veya sahibinin sahip olmaya hakkı olmadığı ve gururlandığı bir şey olarak görmeleridir; Bu davranışın intikamı olarak insanlar o kişiyi başka bir şekilde aşağılamaya çalışırlar, eğer bunu yapmak için beklerlerse bu yalnızca uygun bir fırsatın doğması içindir. Kişi tavırlarından olabildiğince mütevazi olabilir, ama insanlar onun kendilerinden zekalıca üstün olması suçunu ender olarak görmezden gelirler. Gül bahçesinde Sadi şu yorumda bulunur; “Aptal insanların akıllılarla birlikte olma isteksizliği, akıllıların Aptallarla birlikte olma isteksizliğinden yüz katı daha fazladır.”
Öte yandan aptal olmak gerçekten tavsiye edilir. Çünkü tıpkı sıcaklığı vücut için hoş olması gibi üstün olduğunu bilmek de zihin için güzel bir şeydir; İnsan kendisini bu duyguyu verecek birini arar, tıpkı ısınmak istediğinde içgüdüsel olarak şömine yaklaşması veya güneşe çıkması gibi. Ama bu, üstünlüğü yüzünden kendisinden hoşlanılmayancağı anlamına gelmektedir; Eğer bir insan kendisinden hoşlanılmasını istiyorsa zeka konusunda gerçekten aşağı düzeyde olmalıdır.
Musab Yasir Özen