Teslimiyet
Tabiatın determinizmi insanın kaderi vardır. İslam’ın en büyük kader dediğimiz şey acaba var mı? Nasıllar olabiliyor? Kendi hayatımızı bir göz atalım en sevdiğimiz gençliğimizin Hayallerinden ne kaldığını inceleyelim. Bu dünyaya gelişimiz İrademizin dışında olmamış mı? Şahsiyetimiz le, yüksek veya düşük seviyeli zihniyetimizle, cüce ya da, kralın sarayında veya fakirin kulübesinde, gürültülü patırtılı sakin zamanlarda bir zalimin veya kadirşinas bir büyüğün hükmü altında ve umumi olarak üzerinde hiçbir tesirimizin olmadığı siyasi, coğrafi ve Sosyal şartlar içinde dünyaya gelmedik mi? İrademizle oluşan şeyler ne kadar sınırlı, kaderimiz olanlar ise ne kadar hadsiz hesapsız.
İnsan “Dünyanın içine atılmıştır “ Ve hayatı, kendilerine hiçbir tesiri de bulunamayacağı bir çok gerçeğe bağlıdır. Bu gerçekler ona tesir etmektedir, ister uzak ister en yakın olsunlar. 1944 senesinde müttefiklerin Avrupa’ya karşı istila harekatı sırasında, radyo irtibatı birden kesilerek harekatın seyri tehlikeye düşüyordu. Daha sonra bizden birkaç milyon ışık yılı uzaktaki Andromeda galaksisinde vaki olan muazzam bir Patlamanın buna sebep olduğu tespit edilmiştir. Yeryüzünde felaketlere yol açan bazı zelzeleler güneşin yüzeyinde olup bitenlerin bir neticesidir. Dünya hakkında bilgilerimizin artmasıyla, kaderimize hiçbir zaman tamamen hakim olamayacağımıza dair bilinç seviyemiz de artıyor. İlmin mümkün olan en büyük ilerlemesini farzetsek bile, kontrolümüz altında bulunan hususlar, henüz kontrolümüz altında olmayan ve hiçbir zaman olmayacak olanlar karşısında ehemmiyetsiz kalmaktadır. İnsanla dünya birbirine karşı Muayyen bir nispet içinde bulunmamaktadır. İnsanın ve onun hayat süreci, olup bitenleri için bir ölçü birimi değildir. İnsanın daimi güvensizliği bundan ileri geliyor. Psikolojik olarak kötümserlik, isyan ,yeis, lakayıtlık. kadere ALLAH’ın İradesine teslimiyette yansımayabilir. Terbiye ve kanunlar sayesinde dünyayı düzenlemek İslam ve ALLAH’a Teslimiyet çok geniş bir çözüm planıdır.
Ferdi adalet, varlığın şartları içerisinde, hiçbir zaman tamamen tatmin edilemez, dünya ve ahirette saadetimizi sağlayacak biçimde İslam’ın bütün emirlerini yerine getirebiliriz ayrıca bütün diğer tıbbi, sosyal ve ahlaki kaidelere riayet edebiliriz ve fakat buna rağmen, irademizin dışında cereyan eden olaylarla mukadderatın müthiş bir şekilde birbirlerine geçirilmiş olması sebebi ile ruhen ve bedenen ızdırap etmemiz mümkündür. Yegane çocuğunu kaybetmiş bir anne hangi şeyde teselli bulabilir? Beklenmeyen bir hadise de kötürüm kalan bir kişiyi ne teselli edebilir? Beşeri durumumuzu bir düşünelim. Biz her zaman muayyen hallerde bulunmaktayız. İçinde bulunduğum halin değişmesi için uğraşabilirim, fakat öyle haller var ki esas itibari ile değiştirilmesi mümkün değildir. Onlar başka türlü görünse ve onların kahir kuvveti perdeler arkasında Gizlense bile, ölmeye, ızdırap çekmeye, mücadele etmeye mecburum; Tesadüfe tabiyim, kaçınılmaz olarak suç işleyebilirim. Varoluşumuzun Bu esas hallerine “Sınır halleri” deriz.
İnsanın dünyada ıslah edilebilen her şeyi ıslah etmelidir. Fakat bundan sonra da çocuklar haksız yere ölmeye devam edecekler mükemmel bir toplumda bile… İnsan en büyük gayreti içinde, ancak dünyanın acısını eğitim etik olarak indirmek üzere kendi kendine bir vazife verebilir. Adaletsizlik ve ızdırap ne kadar çok sınırlandırılmış olursa olsun, Gene rezalet olmaya devam edecektir. ( Albert Camus, Başkaldıran İnsan)
ALLAH’a Teslimiyet ve isyan, aynı ikilemi birbirine zıt iki cevaptır! Teslimiyet içinde her insani Hikmet’ten biraz bir şeyler vardır, bir tek istisna ile oda sığ iyimserliktir. Teslimiyet insanın kaderinin hikayesidir, dolayısıyla kaçınılmaz olarak kötümserlik havasını estirmektedir. Çünkü “her kader trajik ve dramatiktir eğer ta dibine kadar yenilirse”(gasset)
Kadere teslimiyet, kaçınılmaz olan büyük insani ızdırabı dokunaklı bir cevaptır. O, hayatı olduğu gibi idrak etmek ve her şeye sabır ve tahammül etmeye bilinçli bir şekilde karar vermek demektir. Bu noktada İslam, Avrupa felsefesinin sığ İyimserliğinden ve dünyayı “Mümkün olan bütün dünyaların en iyisi” olarak gösteren safdilane hikayesinden esaslı bir şekilde farklıdır. Teslimiyet kötümserliğin ötesinden gelen bir nurdur.
Güçsüzlük ve güvensizlik hislerinin neticesi olarak hasıl olan teslimiyetin kendisi, yeni bir kuvvet ve yeni bir emniyet kaynağı olur. ALLAH’a Ve takdirine inanç bize öyle bir emniyet hissi verir ki başka hiçbir şey onun yerine geçemez. Emerson “bütün kahraman ırklar kadere inanmışlardır“ diye iddia ediyor. Zira teslimiyet birçoklarının tamamen yanlış olarak zarettiği gibi asla Pasifik demek değildir. Bizim “kadere fiilen teslim olmamız” Mevzubahis değildir. Çünkü kaderle olan münasebetlerimizin ancak ahlaki bir manası vardır. Teslimiyet insanın bir bütün olarak dünyaya ve kendi faaliyeti neticelerine karşı iç tutumudur. ALLAH’ın İradesine teslimiyet, insanların iradesine karşı bağımsızlık demektir. ALLAH’a İtaat insana itaati men eder. Bu, insan ile ALLAH arasında Ve dolayısıyla insan ile insan arasında yeni bir münasebet teşkil etmektedir. Onun için kaderini kabul etmek kendini en büyük ölçüde hissetmektir. Bu öyle bir hürriyettir ki Kaderi yerine getirmekle, ahenk içinde olmakla kazanılır mücadelemizi insani ve makul kılan, Ona sükün ve huzur damgasını vuran, Her şeyin akibetinin Elimizde olmadığı kanaatidir. Bize ait olan, gayret etmek, uğraşmaktır; netice ise ALLAH’ın elindedir.
Binaenaleyh, Bu dünyadaki hayatımızı hakiki manada anlamak; Her şeyi itaata etmek ve her şeye hakim olmak hevesine kapılmadan çabalamak ve doğduğumuz yer ve zamanı, yani kaderimiz ve ALLAH’ın İradesi olan yer ve zamanı kabul etmeye hazır olmak demektir. Teslimiyet, hayatın çözülemezlik ve manasızlığından insani ve vakarlı tek çıkış yoludur; isyansız, yeissiz , nihilizmsiz, intiharsız tek çare… Teslimiyet, hayatın kaçınılmaz olarak getirdiği sıkıntılar da alelade bir insanın kendini kahraman gibi hissetmesi veya vazifesini yapmış ve kaderine razı olmuş bir şehidin zihniyetidir.
İslam konularına, emir ve yasaklarına beden ve ruhtan talep ettiği gayrete göre değil; Bunun hepsini kapsayan ve akşam bir şeye göre, marifetin bir anılar, ruhun zamanla yarışmak kuvvetine, varoluşun getirebileceği her şeye tahammül etmeye, rızaya, yani tek kelime ile ALLAH’a Teslimiyetin hakikatine göre öyle adlandırılmıştır.
Ey Teslimiyet Senin Adın İSLAM’dır.
Musab Yasir Özen / 17.03.2023